Tinh thể canxi oxalat: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và cách phòng ngừa

Canxi oxalat là một muối của canxi nhưng khi hình thành trong cơ thể chúng ta thì sẽ dẫn đến những vấn đề về sỏi thận. Vậy canxi oxalat là gì? Triệu chứng, nguyên nhân, yếu tố nguy cơ và cách phòng ngừa canxi oxalat là gì? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thông qua bài viết này nhé

.

Nguyên nhân gây sỏi thận ở người là do cơ thể tích tụ canxi oxalat. Sỏi thận gây ra nhiều đau đớn cho cơ thể. Chúng cũng có thể gây ra các biến chứng như nhiễm trùng đường tiết niệu. Nhưng chúng thường có thể ngăn ngừa được bằng một vài thay đổi trong chế độ ăn uống.

Tinh thể canxi oxalat là gì?

Canxi oxalat là muối canxi của axit oxalic, lượng dư này trong nước tiểu có thể dẫn đến hình thành sỏi oxalat (sỏi thận).

Muối canxi của axit oxalic, xuất hiện trong nước tiểu dưới dạng tinh thể và trong một số thể tích nhất định. Các tinh thể canxi oxalat là nguyên nhân phổ biến nhất của sỏi thận – các khối cứng của khoáng chất và các chất khác hình thành trong thận. Các tinh thể này được tạo ra từ oxalat – kết hợp với canxi. Có quá nhiều oxalat hoặc quá ít nước tiểu có thể khiến oxalat kết tinh và kết tụ lại với nhau thành sỏi.

Nguồn gốc tinh thể canxi oxalat

Oxalate có từ nhiều loại thực phẩm trong chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta. Các nguồn chính của oxalate rất đa dạng như là các loại rau xanh, cây đại hoàng, cám lúa mì, quả hạnh, củ cải, socola, đậu bắp, khoai tây chiên, khoai tây nướng, các loại hạt, các sản phẩm từ đậu nành, trà, dâu tây, quả mâm xôi,…

Khi bạn ăn những thực phẩm chứa oxalat, đường tiêu hóa của bạn sẽ phá vỡ chúng và hấp thụ các chất dinh dưỡng. Các chất thải còn sót lại sau đó sẽ đi đến thận và loại bỏ chúng vào nước tiểu của bạn. Chất thải từ oxalat bị phân hủy được gọi là axit oxalic. Nó có thể kết hợp với canxi để tạo thành các tinh thể canxi oxalat trong nước tiểu.

Nguyên nhân gây ra tinh thể canxi oxalat

Nước tiểu có chứa các chất hóa học thường ngăn oxalat kết dính với nhau và tạo thành các tinh thể. Tuy nhiên, nếu bạn có quá ít nước tiểu hoặc quá nhiều oxalat, nó có thể kết tinh và hình thành sỏi. Lý do cho điều này bao gồm:

– Không uống đủ nước (bị mất nước).

– Ăn một chế độ ăn quá nhiều oxalat, protein hoặc muối.

Trong những trường hợp khác, một căn bệnh tiềm ẩn khiến các tinh thể hình thành sỏi. Bạn có nhiều khả năng bị sỏi canxi oxalat nếu bạn có:

– Cường cận giáp, hoặc quá nhiều hormone tuyến cận giáp

– Bệnh viêm ruột (IBD), chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn

– Bệnh răng miệng, một chứng rối loạn di truyền làm tổn thương thận

– Phẫu thuật cắt dạ dày để giảm cân

– Bệnh tiểu đường

– Béo phì

Triệu chứng khi bị sỏi canxi oxalat

Sỏi thận có thể không gây ra các triệu chứng cho đến khi chúng bắt đầu di chuyển qua đường tiết niệu của bạn. Khi sỏi di chuyển, cơn đau có thể dữ dội.

Các triệu chứng chính của tinh thể canxi oxalat trong nước tiểu là:

– Đau ở bên hông và lưng của bạn có thể dữ dội, và có thể thành từng đợt

– Đau khi bạn đi tiểu

– Máu trong nước tiểu của bạn, có thể trông có màu đỏ, hồng hoặc nâu

– Nước tiểu đục

– Nước tiểu có mùi hôi

– Nhu cầu đi tiểu khẩn cấp và liên tục

– Buồn nôn và ói mửa

– Sốt và ớn lạnh nếu bạn bị nhiễm trùng

Điều trị sỏi tinh thể canxi oxalat

Những viên sỏi nhỏ có thể tự biến mất mà không cần điều trị trong khoảng bốn đến sáu tuần. Bạn có thể giúp đào thải sỏi ra ngoài bằng cách uống thêm nước.

Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc chẹn alpha như doxazosin hoặc tamsulosin. Những loại thuốc này làm giãn niệu quản của bạn để giúp sỏi đi ra khỏi thận của bạn nhanh chóng hơn.

Thuốc giảm đau như ibuprofen và acetaminophen có thể giúp bạn giảm bớt khó chịu cho đến khi hết sỏi. Tuy nhiên, nếu bạn đang mang thai, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi dùng thuốc chống viêm không steroid (ibuprofen, naproxen, aspirin và celexcoxib).

Nếu viên sỏi rất lớn hoặc nó không tự trôi qua được, bạn có thể cần một trong những quy trình sau để loại bỏ nó:

– Tán sỏi bằng sóng xung kích ngoài cơ thể (ESWL): ESWL truyền sóng âm thanh từ bên ngoài cơ thể bạn để phá vỡ viên đá thành những mảnh nhỏ. Trong vòng vài tuần sau ESWL, bạn có thể thấy các mảnh sỏi trong nước tiểu ra ngoài.

– Nội soi niệu quản: Trong quy trình này, bác sĩ sẽ đưa một ống soi mỏng có camera ở đầu qua bàng quang và vào thận của bạn. Sau đó, sỏi được lấy ra hoặc được đập vỡ trước bằng tia laser hoặc các công cụ khác rồi mới lấy ra. Bác sĩ phẫu thuật có thể đặt một ống nhựa mỏng gọi là stent vào niệu quản để giữ nó mở ra và cho phép nước tiểu thoát ra trong khi bạn lành.

– Cắt thận qua da: Quy trình này xảy ra khi bạn đang ngủ và không gây đau khi gây mê toàn thân. Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường nhỏ ở lưng và lấy sỏi ra bằng các dụng cụ nhỏ.

Phòng ngừa cơ thể tích tụ tinh thể canxi oxalat

Bạn có thể ngăn canxi oxalat hình thành tinh thể trong nước tiểu và tránh sỏi thận bằng cách làm theo những lời khuyên sau:

– Uống thêm nước: Bác sĩ khuyên những người đã bị sỏi thận nên uống 2,5 lít nước mỗi ngày. Hãy hỏi bác sĩ của bạn bao nhiêu nước phù hợp với bạn.

– Hạn chế muối trong chế độ ăn uống của bạn. Chế độ ăn nhiều natri có thể làm tăng lượng canxi trong nước tiểu của bạn, điều này có thể giúp hình thành sỏi.

– Theo dõi lượng protein của bạn. Protein cần thiết cho một chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng đừng lạm dụng nó. Quá nhiều chất dinh dưỡng này có thể hình thành sỏi. Cung cấp protein ít hơn 30% tổng lượng calo hàng ngày của bạn.

– Sử dụng lượng canxi phù hợp trong chế độ ăn uống, cung cấp quá ít canxi trong chế độ ăn uống có thể làm tăng nồng độ oxalat. Để ngăn ngừa điều này, hãy đảm bảo rằng bạn đang nhận đủ lượng canxi hàng ngày phù hợp với lứa tuổi của mình.

– Cắt giảm các loại thực phẩm có nhiều oxalat, như đại hoàng, cám, đậu nành, củ cải đường và các loại hạt. Khi bạn ăn thực phẩm giàu oxalat, hãy cho chúng cùng với thứ gì đó có chứa canxi, chẳng hạn như một ly sữa. Bằng cách này, oxalat sẽ liên kết với canxi trước khi đến thận của bạn, vì vậy nó sẽ không kết tinh trong nước tiểu của bạn.

Hi vọng qua bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tinh thể canxi oxalat, nguyên nhân hình thành canxi oxalat cơ chế hình thành sỏi thận để có thể có các biện pháp ngăn ngừa sỏi thận.

Nguồn: Healthline

Có thể bạn quan tâm:

>>>>> Sỏi tiết niệu: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

>>>>> Phương pháp chữa sỏi thận tự nhiên tại nhà