Stress oxy hóa là gì? Nguyên nhân, ảnh hưởng, cách phòng ngừa và điều trị

Stress oxy hóa là sự mất cân bằng giữa các hoạt động của gốc tự do và chất chống oxy hóa, gây ra nhiều nguy hại cho sức khỏe. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu xem stress oxy hóa là gì, nguyên nhân, ảnh hưởng cũng như là các cách phòng ngừa và điều trị stress oxy hóa nhé.

Oxy hóa là quá trình bình thường được diễn ra hằng ngày trong cơ thể. Khi sự stress oxy hóa xảy ra sẽ làm mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa gây ra nhiều tổn thương và nguy hại đến sức khỏe con người. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu thêm stress oxy hóa là gì, nguyên nhân và ảnh hưởng của stress oxy hóa đối với cơ thể cũng như là cách điều trị và phòng ngừa stress oxy hóa.

Stress oxy hóa là gì?

Gốc tự do là các phân tử chứa oxy với số lượng electron không đồng đều. Sự không đồng đều này cho phép chúng dễ dàng tạo ra các phản ứngchuỗi lớn trong cơ thể bạn với các phân tử khác. Những phản ứng này được gọi làquá trình oxy hóa. Chúng có thể có lợi hoặc có hại.

Chất chống oxy hóa là những phân tử có thểtặng một điện tử cho một gốc tự do mà không làm cho chúng trở nên không ổn định. Điều này làm cho gốc tự do ổn định và ít gây ra các phản ứng hóa học hơn.

Stress oxy hóa là sự mất cân bằnggiữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể, gây ra nhiều phản ứng bất lợi, gây thiệt hại cho cácmô, cơ quan trong cơ thể và theo thời gian có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây stress oxy hóa

Mọi người đều tạo ra một số gốc tự do tự nhiên trong cơ thể của họ thông qua các quá trình như tập thể dục hoặc viêm. Đây là điều bình thường và là một phần của hệ thống của cơ thể để giữ cho bản thân được khỏe mạnh.

Ngoài ra, ở ngoài môi trường cũng có một số nguồn chứa gốc tự do, ví dụ như: khí quyển, khói thuốc lá, một số loại thuốc trừ sâu và chất tẩy rửa, sự bức xạ, sự ô nhiễm.

Hơn thế nữa, một chế độ ăn nhiều đường, chất béo và rượu cũng có thể góp phần tăng sản xuất các gốc tự do.

Ảnh hưởng của stress oxy hóa với cơ thể

Quá trình oxy hóa là một quá trình bình thường vàcần thiết diễn ra trong cơ thể. Khi hoạt động bình thường, các gốc tự do có thể giúp chống lại các tác nhân gây bệnh, các tác nhân gây bệnh có thể dẫn đến nhiễm trùng.

Khi sự stress oxy hóa xảy ra sẽ có nhiều gốc tự do hơn mức có thể được giữ cân bằng bởi các chất chống oxy hóa, các gốc tự do lúc này có thể bắt đầu gây hại cho mô mỡ, DNA và các protein. Mà protein, lipid và DNA chiếm một phần lớn trong cơ thể chúng ta, do đó tổn thương có thể dẫn đến vô số bệnh theo thời gian. Bao gồm các bệnh như:

– Bệnh tiểu đường.

– Xơ vữa động mạch hoặc cứng mạch máu.

– Tình trạng viêm nhiễm.

– Huyết áp cao.

– Bệnh tim.

– Các bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như bệnh Parkinson hay Alzheimer.

– Ung thư.

Ngoài ra, sự stress oxy hóa cũng góp phần thúc đẩy quá trình lão hóa của cơ thể.

Cách điều trị và phòng ngừa stress oxy hóa

Chúng ta không thể tránh hoàn toàn việc tiếp xúc với gốc tự do và stress oxy hóa. Tuy nhiên, có những điều chúng ta có thể làm để giảm thiểu tác động của stress oxy hóa lên cơ thể dựa trên nguyên tắc là làm tăng lượng chất chống oxy hóa và giảm sự hình thành các gốc tự do.

Bạn có thể ngăn ngừa sự stress oxy bằng việc đảm bảo rằng bạn đang có đủ chất chống oxy hóa trong chế độ ăn uống của mình. Ăn nhiều loạitrái cây và rau quả là cách tốt nhất để cung cấp cho cơ thể những gì nó cần để sản xuất chất chống oxy hóa. Các loại trái cây và rau quả chứa nhiều chất chống oxy hóa bao gồm: quả anh đào, trái cây họ cam, quýt, quả mận khô, bông cải xanh, cà rốt, cà chua, quả ô liu.

Các ví dụ khác về các nguồn chất chống oxy hóa trong chế độ ăn uống bao gồm: cá và các loại hạt, nghệ, trà xanh, melatonin, củ hành, tỏi, quế.

Ngoài ra, các thói quen sống lành mạnh cũng có thể ngăn ngừa hoặc giảm stress oxy hóa. Dưới đây là một số ví dụ:

Thói quen tập thể dục đều đặn, vừa sức: điều này giúp làm tăng mức độ chống oxy hóa tự nhiên, làm giảm thiệt hại do stress oxy hóa. Theo nghiên cứu về lợi ích của hoạt động thể chất cũng cho thấy người tập thể dục thường xuyên sẽ sống lâu hơn, ít ảnh hưởng của lão hóa hơn, giảm nguy cơ ung thư và bệnh tật.

Không hút thuốc, tránh việc tiếp xúc với khói thuốc.

Thận trọng khi sử dụng với hóa chất: bao gồm có chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, tránh việc sử dụng các thực phẩm có dùng hóa chất bảo vệ thực vật trong nuôi trồng, tránh tiếp xúc với các bức xạ không cần thiết.

Dùng kem chống nắng mỗi ngày để ngăn chặn tia cực tím gây hại cho làn da của bạn.

Hạn chế sử dụng rượu, bia, đồ uống có cồn.

Ngủ đủ giấc: ngủ đủ giấc là rất quan trọng để duy trì sự cân bằng trong tất cả các hệ thống cơ thể của bạn, trong đó có chức năng não, sản xuất hormone, chất chống oxy hóa và cân bằng gốc tự do.

Tránh ăn quá nhiều: nghiên cứu về các chiến lược để giảm hoặc ngăn ngừa sự tạo ra căng thẳng oxy hóa đã chỉ ra rằng ăn quá nhiều và ăn liên tục khiến cơ thể bạn ở trong trạng thái stress oxy hóa thường xuyên hơn so với việc bạn ăn với khoảng cách các bữa ăn thích hợp và ăn khẩu phần nhỏ hoặc vừa phải.

Có ý thức về môi trường: Các sáng kiến ​​thân thiện với môi trường như đi chung xe sẽ làm giảm sản sinh gốc tự do ra ngoài môi trường, giúp bảo vệ cuộc sống cho chính bạn và cộng đồng.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích về stress oxy hóa. Hãy lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp và tập những thói quen sống lành mạnh hơn mỗi ngày để giúp chống lại sự stress oxy hóa, giúp giữ cho cơ thể cân bằng để ngăn ngừa tổn thương và bệnh tật nhé.

Nguồn: healthiline