Phân biệt đường glucose, fructose, sucrose

Ba loại đường glucose, fructose và sucrose đều được tìm thấy trong trái cây, rau hoặc các sản phẩm từ sữa và ngũ cốc, chúng cũng được thêm vào nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn. Vậy sự khác nhau giữa chúng là gì, công dụng của chúng như thế nào đối với sức khỏe và sử dụng loại nào là tốt cho cơ thể hấp thu, cùng tìm hiểu nhé.

Đường nổi tiếng với chức năng sản xuất năng lượng chính cho cơ thể. Cả ba loại glucose, fructose và sucrose có bản chất chung là đường nhưng chúng khác nhau về cấu trúc hóa học, cách cơ thể bạn tiêu hóa và chuyển hóa chúng cũng như cách chúng ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Cùng tim hiểu xem chúng được chuyển hóa như thế nào và mang lại lợi ích gì cho cơ thể nhé.

Glucose là gì?

Glucose là một loại đường đơn hay còn gọi là monosaccharide, nguồn năng lượng dựa trên carbohydrate (carb) chủ yếu của cơ thể bạn. Monosaccharide được tạo thành từ một đơn vị đường nên nó không thể bị phân hủy thành các hợp chất đơn giản hơn. Chúng là thành phần cấu tạo của cacbohydrates .

Trong thực phẩm, glucose thường được liên kết với một loại đường đơn giản khác để tạo thành tinh bột polysaccharide hoặc disaccharide, chẳng hạn như sucrose và lactose. Nó thường được thêm vào thực phẩm chế biến dưới dạng dextrose, được chiết xuất từ ​​bột ngô. Glucose ít ngọt hơn fructose và sucrose.

Fructose là gì?

Fructose có nguồn gốc từ mía, củ cải đường và ngô, hay còn gọi là “đường trái cây”, là một monosaccharide giống như glucose. Nó được tìm thấy tự nhiên trong trái cây, mật ong và hầu hết các loại rau củ. Hơn nữa, nó thường được thêm vào thực phẩm chế biến dưới dạng siro ngô có hàm lượng fructose cao. Siro ngô được làm từ bột ngô và chứa nhiều fructose hơn glucose so với siro ngô thông thường.

Trong số ba loại đường, fructose có vị ngọt nhất nhưng ít ảnh hưởng nhất đến lượng đường trong máu của bạn.

Sucrose là gì?

Đường được phân loại là monosaccharide hoặc disaccharide. Disaccharide được tạo thành từ hai monosaccharide được liên kết với nhau và bị phân hủy thành monosaccharide sau trong quá trình tiêu hóa.

Sucrose là tên gọi khoa học của đường ăn, là một disaccharide bao gồm một phân tử glucose và một phân tử fructose. Nó là một loại carbohydrate tự nhiên được tìm thấy trong nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc và nó cũng được thêm vào nhiều thực phẩm chế biến, chẳng hạn như kẹo, kem, ngũ cốc ăn sáng, thực phẩm đóng hộp, soda và đồ uống có đường khác.

Đường sucrose có trong thực phẩm chế biến thường được chiết xuất từ ​​đường mía hoặc củ cải đường. Sucrose có vị ít ngọt hơn fructose nhưng ngọt hơn glucose

Sự khác nhau giữa 3 loại đường glucose, fructose, sucrose

Qúa trình hấp thụ của từng loại đường

Cơ thể bạn tiêu hóa và hấp thụ monosaccharid và disaccharid theo các cách khác nhau. Monosaccharide đã ở dạng đơn giản nhất nên chúng không cần phải được chia nhỏ trước khi cơ thể bạn có thể sử dụng chúng. Chúng được hấp thụ trực tiếp vào máu của bạn, chủ yếu ở ruột non của bạn.

Mặt khác, các disaccharide như sucrose phải được phân hủy thành đường đơn trước khi chúng có thể được hấp thụ. Khi đường ở dạng đơn giản nhất, chúng sẽ được chuyển hóa theo các cách như sau:

Hấp thụ và sử dụng glucose

Glucose được hấp thụ trực tiếp qua niêm mạc của ruột non đi vào trong máu, sau đó nó đi đến các tế bào của bạn. Nó làm tăng lượng đường trong máu nhanh hơn các loại đường khác nên nó kích thích giải phóng insulin, do hormone insulin cần thiết để giúp glucose đi vào tế bào của bạn.

Khi vào bên trong tế bào, glucose sẽ được sử dụng ngay lập tức để tạo ra năng lượng hoặc biến thành glycogen để được lưu trữ trong cơ hoặc gan để sử dụng trong tương lai.

Cơ thể của bạn kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu. Khi lượng đường xuống quá thấp, glycogen bị phân hủy thành glucose và được giải phóng vào máu để tiếp tục sử dụng làm năng lượng. Nếu không có glucose, gan của bạn có thể tạo ra loại đường này từ các nguồn nhiên liệu khác.

Hấp thụ và sử dụng đường fructose

Giống như glucose, fructose được hấp thụ trực tiếp vào máu của bạn từ ruột non. Nhưng nó chỉ làm tăng lượng đường trong máu dần dần so với glucose và dường như không tác động ngay đến mức insulin.

Tuy nhiên, mặc dù đường fructose không làm tăng lượng đường trong máu của bạn ngay lập tức, nhưng nó có thể có nhiều tác động tiêu cực lâu dài hơn. Gan của bạn phải chuyển đổi fructose thành glucose trước khi cơ thể bạn có thể sử dụng nó để làm năng lượng. Ăn một lượng lớn đường fructose trong một chế độ ăn nhiều calo có thể làm tăng mức chất béo trung tính trong máu, cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Hấp thụ và sử dụng sucrose

Sucrose là một disaccharide nên nó phải được chia nhỏ trước khi cơ thể bạn có thể sử dụng. Các enzym trong miệng sẽ phân hủy một phần đường sucrose thành glucose và fructose.Tuy nhiên, phần lớn quá trình tiêu hóa đường diễn ra ở ruột non.

Enzyme sucrase là một enzyme được tạo ra bởi niêm mạc ruột non của bạn, nó phân tách sucrose thành glucose và fructose. Sau đó, chúng được hấp thụ vào máu của bạn như đã mô tả ở trên. Sự hiện diện của glucose làm tăng lượng fructose được hấp thụ và cũng kích thích việc giải phóng insulin. Do đó, sử dụng fructose và glucose cùng nhau có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.

Tóm lại glucose và fructose được hấp thụ trực tiếp vào máu của bạn, trong khi sucrose phải được phân hủy trước. Glucose được sử dụng để cung cấp năng lượng hoặc được lưu trữ dưới dạng glycogen. Fructose được chuyển thành glucose hoặc được lưu trữ dưới dạng chất béo.

Đường nào không tốt cho cơ thể?

Cơ thể của bạn chuyển đổi fructose thành glucose trong gan để tạo ra năng lượng và sử dụng nó. Lượng fructose dư thừa sẽ tạo gánh nặng cho gan của bạn và có thể sẽ dẫn đến một loạt các vấn đề về trao đổi chất và gây ra các bệnh mãn tính khác.

Trong một nghiên cứu tiêu thụ đồ uống có đường fructose làm tăng mỡ và lipid nội tạng và giảm độ nhạy insulin ở người thừa cân/béo phì kéo dài 10 tuần, cho thấy những người uống đồ uống có đường fructose đã tăng 8,6% mỡ bụng, so với 4,8% ở những người uống đồ uống có đường glucose.

Một nghiên cứu về fructose tác nhân chính gây ra bệnh đái tháo đường týp 2 và hậu quả của nó cho thấy rằng trong khi tất cả các loại đường bổ sung có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và béo phì thì fructose có thể gây hại nhiều nhất.

Fructose có liên quan đến một số tác động tiêu cực đến sức khỏe. Vì vậy, bạn nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chứa đường fructose.

Những lưu ý khi bổ sung các loại đường glucose, fructose, sucrose cho cơ thể

Bạn không cần phải tránh các loại đường tự nhiên có trong thực phẩm tươi sống, chẳng hạn như trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa. Những thực phẩm này cũng chứa các chất dinh dưỡng, chất xơ và nước, giúp chống lại bất kỳ tác động tiêu cực nào của chúng.

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị hạn chế đường bổ sung ở mức 5–10% lượng calo tiêu thụ hàng ngày của bạn. Nói cách khác, nếu bạn đang ăn 2.000 calo mỗi ngày, hãy giữ lượng đường bổ sung ở mức dưới 25–50 gam. Để dễ hình dung hơn, một lon nước ngọt có dung tích 12 ounce (355 ml) chứa khoảng 30 gam đường bổ sung, đủ để đẩy bạn vượt quá giới hạn hàng ngày

Hơn nữa, đường không chỉ được thêm vào các loại thực phẩm như nước ngọt sô-đa, kem và kẹo, mà còn ở trong gia vị, nước sốt và thực phẩm đông lạnh.Đường có thể được liệt kê bởi hơn 50 tên khác nhau, vì vậy khi mua thực phẩm chế biến sẵn, hãy luôn đọc kỹ danh sách thành phần để tìm đường.

Cách hiệu quả nhất để giảm lượng đường của bạn là ăn hầu hết các loại thực phẩm tươi sống và chưa qua chế biến.

Trên đây là một số thông tin để mọi người biết thêm về glucose, fructose và sucrose. Mong rằng bài viết này giúp mọi người có thể sử dụng đường một cách hiệu quả và hợp lý đối với sức khỏe của bản thân.

Nguồn: Healthline

Có thể bạn quan tâm:

>>>>> Ăn quá nhiều đường có gây bệnh tiểu đường không?

>>>>> Nên sử dụng bao nhiêu đường mỗi ngày là đủ