Những lưu ý đặc biệt quan trọng cho người cao huyết áp

Điều nguy hiểm nhất của bệnh cao huyết áp là không có triệu chứng cụ thể cho tới khi huyết áp bạn lên quá mức nên bạn thường bị động khi đối mặt với căn bệnh này. Để kiểm soát, phòng ngừa bệnh tốt, hãy ghi nhớ các lưu ý quan trọng sau.

Phòng ngừa hiệu quả chứng tăng huyết áp có thể làm giảm đế 40% nguy cơ bị tai biến mạch não, 35% nguy cơ suy tim và nhiều biến chứng có liên quan khác. Vì thế, bạn đừng “lười biếng” hãy bắt đầu thực hiện các lưu ý chăm sóc bệnh nhân cao huyết áp ở nội dung bên dưới ngay nhé.

Không ăn mặn

Ăn mặn cực có hại cho người cao huyết áp, bởi nó làm tăng lượng Natri trong cơ thể, làm nghiêm trọng thêm căn bệnh cao huyết áp mình đang mắc do các nguyên nhân sau:

– Cụ thể hơn, khi ăn nhiều muối, sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu, cơ thể cần tiếp thêm nhiều nước để ổn định nồng độ dịch thể, tăng cảm giác khát, uống thêm nhiều nước, lại tăng khối lượng tuần hoàn và huyết áp sẽ tăng lên.

– Hấp thu quá nhiều muối vào cơ thể sẽ làm tăng tính thẩm thấu của màng tế bào, nhất là các tế bào cơ trơn của thành mạch, gây tích nước trong tế bào, tăng trương lực thành mạch, co mạch dẫn đến làm tăng sức cản ngoại vi và hệ quả là gây cao huyết áp.

– Muối nhiều cũng làm tăng thêm độ nhạy cảm của hệ tim mạch và thận với Adrenaline (1 chất có khả năng làm tăng huyết áp).

– Ngoài ra, ăn muối nhiều cũng làm các thuốc điều trị huyết áp không thể đạt hiệu quả cao nhất như thuốc lợi tiểu.

Không tự dừng/điều chỉnh thuốc đột ngột

Rất nhiều người bệnh bị tăng huyết áp trong quá trình điều trị, khi uống thuốc thấy “đỡ” hoặc gặp tác dụng phụ thì tự ý điều chỉnh, dừng uống thuốc đột ngột. Điều này cực tai hại vì có thể làm huyết áp tăng lên nhanh, dễ bị tai biến, đột quỵ.

Bên cạnh đó, những người vì lo lắng, nghĩ uống càng nhiều thuốc càng tốt, tăng lượng thuốc mình uống hằng ngày cũng rất sai lầm vì dễ làm tụt huyết áp xuống quá thấp, gây trụy mạch, tăng nguy cơ tử vong.

Để tránh các hậu quả trên xảy ra, bạn cần tuân thủ đúng liệu trình uống thuốc để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và đạt kết quả điều trị tốt nhất. Nếu thấy cơ thể có bất kỳ biểu hiện nào khó chịu hoặc không dung nạp thuốc thì nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn đổi loại thuốc khác phù hợp với bản thân.

Không thực hiện những hoạt động cố sức đột ngột

Không tạo thêm “gánh nặng” cho tim bằng cách tham gia hoặc thực hiện các hoạt động gắng sức đột ngột như vận động mạnh, khiêng vác đồ nặng,…

Tránh thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột

Người bệnh cao huyết áp không được để cơ thể lạnh, nên giữ ấm cơ thể, nhất là các vùng đầu, cổ, bàn chân. Không để cơ thể thay đổi nhiệt độ đột ngột, vì tăng nguy cơ bị tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.

Ví dụ như tránh vận động xuất mồ hôi mà đi tắm ngay, đang ở trong phòng ấm cúng thì mở cửa ra ngoài khi đang mặc ít đồ hoặc sau khi thức dậy thì mở chăn ra và bật người dậy ngay lập tức,…

Tập thể dục thường xuyên

Tập luyện thể dục thể thao đều đặn, kiểm soát tốt cân nặng bằng cách tham gia các môn thể thao tốt cho tim mạch như đạp xe, bơi, yoga, thiền, đi bộ,…

Luôn duy trì tinh thần thư giãn, thoải mái

Giữ tinh thần thư giãn, hạn chế kích thích, căng thẳng, stress bởi các phản ứng này sẽ làm tăng nguy cơ bị các bệnh tim mạch.

Ngoài ra, bạn cũng nên từ bỏ các thói quen xấu, không tốt cho sức khỏe như uống rượu bia, thức khuya, hút thuốc lá,…

Duy trì chế độ ăn uống khoa học

Ăn uống các thực phẩm hữu ích cho hệ tim mạch như tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá, gạo lứt,…

Hạn chế ăn mỡ, nội tạng động vật, nước ngọt đóng chai, các thực phẩm đóng hộp, hạn chế chế biến cá món xào, chiên, nướng, quay, nên ăn nhiều món được chế biến theo kiểu luộc, hấp, nấu canh, salad, kho nhạt vị.

Có máy đo huyết áp trong nhà, biết cách tự đo huyết áp

Về cơ bản quy tắc đo là đo vào buổi sáng trước khi uống thuốc và trước khi đi ngủ vào buổi tối. Đi vệ sinh thoải mái rồi mới đo, ngồi nghỉ ngơi thư giãn 5 phút sau mới đo, không vận động mạnh, dùng chất kích thích trong vòng 30 phút trước khi đo, mặc áo ngắn tay để lộ cánh tay, tựa lưng vào tường/ghế, cánh tay đặt trên bàn, ngang tim khi đo.

Nên duy trì đo 3 lần mỗi sáng, 3 lần mỗi tối, mỗi lần cần nhau tối thiểu 2 phút trong thời gian 3 ngày liên tục, đo cả 2 tay cho kết quả chuẩn xác hơn.

Sau khi đo nên ghi rõ số liệu vào sổ ghi chú để đưa cho bác sĩ tham khảo khi cần.

Cảnh giác với các triệu chứng bất thường

Khi xuất hiện dấu hiệu đau thắt ngực, khó chịu ở vùng ngực trái, cảm giác như bị đè nặng, bóp nghẹt, đầy tức kéo dài trong vài phút hoặc lâu hơn, cơn đau có thể lan rộng ra – 2 bên cánh tay, hướng về sau lưng, xuống dạ dày hoặc di chuyển lên cổ, hàm, đi kèm với tim đập nhanh, vã mồ hôi, hồi hộp, ngực như đánh trống… Cơn đau này thường đến khi bạn cố sức, đỡ khi nghỉ, đây là dấu hiệu có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim.

Bên cạnh đó, nếu có dấu hiệu nói ú ớ, tê/yếu nửa người, tê bì méo miệng, đau hoặc không đau đầu là có nguy cơ bị tai biến mạch máu não còn trường hợp xuất hiện triệu chứng đau dữ dội vùng bụng đột ngột có kèm triệu chứng tụt huyết áp, toát mồ hôi, mạch nhanh mà nhỏ thì là dấu hiệu vỡ phình động mạch chủ.

Khi gặp các dấu hiệu trên, bạn nếu còn tỉnh táo hoặc người thân, người bắt gặp cần gọi ngay cho 115, để người bệnh nằm ở nơi thông thoáng, cởi bỏ bớt quần áo, đặt đầu nghiêng sang 1 bên, đo huyết áp.

Tuyệt đối không được vội vã di chuyển bệnh nhân lên xe vào viện thì cách di chuyển bệnh nhân có các triệu chứng này cần thao tác của nhân viên y tế chuyên nghiệp, nếu muốn di chuyển bệnh nhân đến bệnh viện ngay, hãy để nhân viên y tế chỉ dẫn từ xa qua điện thoại.

Luôn giữ số điện thoại của bác sĩ tim mạch hoặc bệnh viện gần nhà nhất

Đối với các biến chứng tim mạch thì thời gian chính là vàng, xử lý càng chậm càng tăng khả năng đối mặt với các hậu quả, di chứng nghiêm trọng, thậm chí là tử vong.

Cho nên gia đình có bệnh nhân bị các bệnh về tim mạch nên có số điện thoại của bác sĩ tim mạch, bệnh viện gần nhà nhất để theo dõi, tư vấn khi cần. Đặc biệt, không để người già mắc cao huyết áp ở nhà 1 mình, ngủ 1 mình 1 phòng, luôn có người ở bên để phát hiện các triệu chứng bất thường kịp thời, đối phó kịp lúc.

Không bỏ qua bất cứ lưu ý nào ở trên, ghi nhớ chúng là cách bạn phòng ngừa căn bệnh cao huyết áp hiệu quả nhất. Đừng chủ quan nhé.

Nguồn: Bác sĩ Trần Quốc Khánh