Kim loại đắt giá gấp 5 lần vàng

Vàng là kim loại quý hiếm và đắt đỏ, nhưng có một kim loại khác vượt trội cả về giá thành lẫn độ hiếm – rhodium. Giá của các kim loại không giống nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và khả năng tiếp cận. Do tính linh hoạt, khả năng dẫn điện, độ bền và vẻ ngoài đẹp mắt, vàng nằm trong số những kim loại đắt nhất thế giới.
Giá vàng hiện là khoảng 1.850 USD/ounce, nhưng vẫn rất rẻ so với rhodium. Hiện là kim loại quý đắt nhất và là một trong những kim loại hiếm nhất, giá mỗi ounce rhodium ở mức khoảng 10.300 USD.

Rhodium không dễ phản ứng với oxy, khiến nó trở thành kim loại quý và là chất xúc tác lý tưởng, chống lại cả sự ăn mòn và oxy hóa. Với độ cứng tổng thể và điểm nóng chảy cao 1.964 độ C, rhodium thuộc nhóm bạch kim cùng với các kim loại bạch kim, palladium, osmium, iridium, và ruthenium. Khả năng chịu được nhiệt độ nước và không khí lên tới 600 độ C, đồng thời không tan trong đa số axit khiến rhodium rất hữu dụng cho ôtô, máy bay, công tắc điện, dây điện trở và cặp nhiệt điện nhiệt độ cao.

Rhodium hiện diện với mật độ khoảng 0,000037 ppm (1 ppm = 1 milligram/kg) trong vỏ Trái Đất, còn vàng dồi dào hơn nhiều, khoảng 0,0013 ppm, theo Hiệp hội Hóa học Hoàng gia (RSC). Rhodium được sản xuất chủ yếu ở Nam Phi và Nga, có thể là sản phẩm phụ của quá trình tinh chế quặng niken và đồng, chứa khoảng 0,1% kim loại quý. Khoảng 16 tấn rhodium được sản xuất hàng năm, với trữ lượng ước tính 3.000 tấn.

Nhà hóa học người Anh William Hyde Wollaston phát hiện rhodium vào năm 1803. Ông đã chiết xuất nguyên tố này từ một mẩu quặng bạch kim từ Nam Mỹ. Sự việc diễn ra không lâu sau khi Wollaston phát hiện một kim loại thuộc nhóm bạch kim khác, palladium.

Rhodium được tách từ mẫu quặng của Wollaston bằng cách loại bỏ bạch kim và palladium, để lại một loại bột màu đỏ sẫm. Quá trình xử lý bột bằng khí hydro làm lộ ra kim loại quý rhodium. Kim loại rắn này có màu trắng bạc với tên gọi bắt nguồn từ “rhodon”, nghĩa là hoa hồng trong tiếng Hy Lạp. Tên gọi này gợi nhắc đến màu đỏ của muối kim loại. Số liệu thống kê năm 2019 cho thấy, gần 90% nhu cầu rhodium đến từ lĩnh vực sản xuất bộ chuyển đổi xúc tác, một cách sử dụng khá khác thường với một kim loại đẹp mắt và thuộc nhóm quý hiếm nhất Trái Đất.

Thu Thảo (Theo IFL Science)