Deepfake là gì? Cách nhận biết cuộc gọi Deepfake mạo danh

Hiện nay, bộ Thông tin và Truyền thông đã cảnh báo với mọi người về kỹ thuật Deepfake, các đối tượng xấu sử dụng công nghệ AI tạo ra các cuộc gọi video mạo danh, để đạt được các mục đích riêng. Đây là một hình thức lừa đảo trực tuyến mới, để tránh là nạn nhân của Deepfake và để giúp bạn hiểu rõ hơn về hình thức này. Mời bạn cùng Pgdphurieng.edu.vn.vn tìm hiểu Deepfake là gì? Cách nhận biết cuộc gọi Deepfake mạo danh trong bài viết này nhé.

1. Deepfake là gì?

Deepfake là từ ghép của deep learning (học sâu) và fake (giả), đây là một công nghệ sử dụng AI (Artificial Intelligence – trí tuệ nhân tạo) phân tích cử chỉ, nét mặt và giọng nói của một người, sau đó tái tạo và chỉnh sửa tạo ra video hoặc ảnh trông giống như thật. Hay còn được hiểu deepfake là một kỹ thuật kết hợp giữa các thuật toán học sâu và học máy với mục đích tạo ra những video, hình ảnh hoặc âm thanh giả mạo một cách chân thực.

Ban đầu, Deepfake được sử dụng để tạo ra các video giải trí, mang lại tiếng cười cho mọi người. Nhưng ngày càng nhiều tội phạm mạng sử dụng công nghệ deepfake để mang đến phiền phức, gây những hậu quả xấu cho người bị hại. Một số ảnh hưởng khi sử dụng công nghệ deepfake với mục đích xấu như:

• Tạo video, hình ảnh giả lan truyền thông tin sai lệch
• Làm mất uy tín, sỉ nhục, quấy rối, hay sử dụng video giả để tống tiền cá nhân, tổ chức nào đó. Ví dụ như việc dùng deepfake tạo video khiêu dâm liên quan đến bạn rồi đăng lên các mạng xã hội
• Bôi nhọ danh tiếng, làm mất uy tín của một công ty, tổ chức nào đó- giả danh, lừa đảo tiền bạc
• Làm mất danh tiếng của người nổi tiếng, các nhân vật có tiếng khác

Mặc dù, việc sử dụng deepfake tạo nội dung giả mạo không phải là mới, nhưng việc tận dụng vào kỹ thuật mạnh mẽ từ máy học và trí tuệ nhân tạo để thao túng hoặc tạo nội dung hình ảnh và âm thanh, cuộc gọi video giả ngày càng chân thật hơn có thể dễ dàng đánh lừa hơn.

Nếu phát hiện bất cứ bất thường nào trong cuộc gọi điện video như nền khác, kích thước video, chất lượng video, bất kỳ hình mờ nào, thông tin liên hệ, v.v. thì hãy cảnh giác. Đó có thể là một cuộc gọi video lừa đảo bằng deepfake.

2. Cách nhận biết cuộc gọi Deepfake mạo danh

Deepfake ngày càng tinh vi, khó phân biệt thật giả, nhưng hiện tại vẫn có một số hạn chế để bạn có thể nhận biết và tránh trở thành nạn nhân của deepfake. Dưới đây là một số cách để nhận biết cuộc gọi deepfake mạo danh:

Về chất lượng video: Các cuộc gọi video thông thường sẽ có chất lượng tốt, cũng loại trừ khả năng chất lượng cuộc gọi video kém do mạng yếu. Video deepfake mạo danh do phải thông qua chỉnh sửa, chất lượng các video giả mạo sẽ thấp hơn bình thường. Do vậy khi có cuộc gọi video chất lượng thấp, hình ảnh mờ thì bạn cũng cần thận trọng.

Chuyển động kỳ lạ: Cuộc gọi deepfake ngoài có chất lượng không tốt, thiếu mượt mà, mà khi quay đầu, nghiêng sang một bên, khung hình bị giật, dễ lộ dấu vết.

Kích thước video: Do phải thay đổi kích thước video để vừa với cửa sổ webcam, nên có thể gây biến dạng tỷ lệ và kích thước của video, bạn cũng cần chú ý.

Thông tin liên hệ: Khi có dấu hiệu khả nghi, bạn cần xem kỹ lại trong danh bạ hay danh sách liên lạc của bạn có người này không, tên và thông tin liên hệ hiển thị trên video có đúng là tên của người thân bạn bè hay không.

Cử chỉ mắt không tự nhiên: Con người khi giao tiếp, ánh mắt được thay đổi theo chuyển động của đối phương, công nghệ hiện tại chưa bắt chước được cách chớp mắt tự nhiên của con người.

Màu da và ánh sáng bất thường: Nếu thấy màu da của người gọi thay đổi khi chuyển từ khung hình này sang khung hình khác, đó có thể là một sản phẩm của deepfake. Lúc này bạn nên lưu ý đến những vệt sáng lạ, bóng đổ và những vệt màu bất thường trên video.

Khuôn mặt thiếu cân đối: Khuôn mặt trong video không thể hiện nhiều cảm xúc, chi tiết mắt, mũi không tương đồng, mỗi cái hướng về một bên, đó cũng có thể là một video deepfake.

Khẩu hình: Deepfake thường ghép video và âm thanh từ hai tệp riêng biệt nên khẩu hình sẽ không khớp, bạn cũng nên lưu ý vấn đề này. Ngoài ra, giọng nói thật sẽ có âm thanh của môi trường tự nhiên, còn giọng nói từ robot hoặc phần mềm thường có tiếng ồn kỹ thuật số.

Thời lượng cuộc gọi: Cuộc gọi deepfake thường diễn ra rất nhanh, họ thường lấy lý do để tắt máy sau 5-7 giây.

3. Cách để tránh trở thành nạn nhân của Deepfake

Công nghệ deepfake đã ngày một trở lên rộng rãi và tinh vi hơn, là một vấn đề đối với an ninh toàn xã hội. Quá trình deepfake bắt đầu bằng việc thu thập dữ liệu, hình ảnh giọng nói của mục tiêu họ muốn tạo qua các thông tin trên mạng xã hội. Để tránh mình trở thành nạn nhân của deepfake bạn cần hạn chế công khai hình ảnh, video của mình trên các trang mạng xã hội. Kích hoạt các cài đặt về quyền riêng tư để ngăn những kẻ lừa đảo ăn cắp giọng nói và hình ảnh của mình.

Bạn cũng có thể chủ động dùng phần mềm để thêm vùng nhiễu vào ảnh, video trước khi đăng lên mạng xã hội. Nó không ảnh hưởng đến chất lượng ảnh, nhưng sẽ tốn thời gian hơn. Người dùng mạng xã hội cũng nên có thói quen sao lưu dữ liệu để dễ dàng khôi phục nếu bị đánh cắp tài khoản. Nên sử dụng mật khẩu mạnh và không giống nhau cho mỗi tài khoản của mình.

Đặc biệt, nếu nhận thấy cuộc gọi video có dấu hiệu bất thường như ở trên, thì bạn nên cảnh giác, tránh bị lợi dụng cho kẻ gian trục lợi.

Như vậy, Pgdphurieng.edu.vn.vn đã cùng bạn tìm hiểu về Deepfake, cách nhận biết cuộc gọi Deepfake mạo danh. Để tránh cho bản thân trở thành nạn nhân của Deepfake, bạn nên sử dụng mạng xã hội một cách thông minh nhất, hạn chế công khai hình ảnh của mình. Nên cẩn trọng với những cuộc gọi video bất thường, đặc biệt không chuyển tiền cho các tài khoản lạ, không lưu trong danh bạ. Hi vọng sau bài viết này bạn sẽ hiểu rõ hơn về Deepfake, cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi.