Đã tiêm vaccine cúm có bị cúm không?

Trả lời:

Các loại vaccine cúm đang được sử dụng tại Việt Nam được điều chế sản xuất từ virus cúm đã bất hoạt, tức là virus cúm sau khi được nuôi cấy thì bị làm chết bằng nhiệt, tia xạ hoặc hóa chất nhằm kích thích cơ thể tạo kháng thể. Do đó vaccine cúm sẽ không thể khiến người được tiêm chủng mắc cúm.

Tương tự như các loại vaccine phòng bệnh khác, vaccine cúm không đảm bảo 100% người tiêm sẽ không nhiễm cúm. Trong trường hợp của con bạn, bé có thể bị mắc cúm vì một số lý do sau:

Thứ nhất, vaccine chưa đủ thời gian tạo ra miễn dịch. Thông thường vaccine cúm không có hiệu quả ngay lập tức mà mất khoảng 2-3 tuần sau tiêm vaccine mới tạo kháng thể. Nếu con bạn mắc cúm 7 ngày sau tiêm thì có thể là do bé đã tiếp xúc với virus ngay trước hoặc ngay sau khi được tiêm phòng.

Ngoài ra, trẻ có thể mắc phải nhiều bệnh hô hấp có triệu chứng giống như bệnh cúm. Việc tiêm vaccine cúm không thể giúp trẻ chống lại một số bệnh như cảm lạnh, viêm phế quản, viêm mũi họng…

Thứ hai, chủng cúm mắc phải không có trong vaccine. Virus cúm liên tục biến đổi (đột biến) và tạo nhiều loại virus cúm lưu hành khác nhau hàng năm. Tuy nhiên, hiện nay chỉ có vaccine phòng ngừa được 4 chủng virus cúm phổ biến là A/H1N1, A/H3N2, B/Victoria, B/Yamagata. Do đó, người đã tiêm vaccine vẫn có thể mắc bệnh cúm do các chủng cúm khác mà không được vaccine bảo vệ.

Những người đã tiêm chủng nếu vì các lý do trên vẫn mắc cúm thì sẽ có triệu chứng nhẹ, ít nguy cơ bị biến chứng so với người không tiêm chủng. Ngoài ra, nếu vaccine không phù hợp với virus mới thì cơ thể vẫn được bảo vệ một phần bởi hệ miễn dịch mỗi người vẫn tự tạo ra kháng thể và liên kết khi chủng mới xuất hiện.

Tiêm phòng vaccine cúm có thể giảm tỷ lệ tử vong do cúm 70-80%. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ của vaccine chỉ kéo dài trong khoảng một năm. Do đó, người dân nên tiêm nhắc lại vaccine hàng năm nhằm tăng cường đề kháng, phòng ngừa kịp thời chủng virus cúm đang lưu hành.

BS.CKI Nguyễn Lê Nga,
Quản lý Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC