Bán biên liên là gì?Những lợi ích của Bán biên liên đối với sức khoẻ

Bán biên liên là một cây thuốc thảo dược thường được sử dụng nhiều trong Y học cổ truyền. Hãy cùng tìm hiểu những lợi ích của bán biên liên đối với sức khỏe qua bài viết sau.

Bán biên liên là cây cỏ sống hàng năm, thường được sử dụng trong y học cổ truyền để trị vết thương rắn độc cắn, viêm gan, xơ gan, bụng trướng, phù thũng do viêm thận, viêm họng, viêm ruột, tiêu chảy, viêm ruột thừa,… vậy cụ thể tác dụng của bán biên liên như thế nào, hãy cùng đọc bài viết để khám phá những lợi ích của loài cây này.

Bán biên liên là gì?

Ban biên liên còn gọi là cây lô biên, lỗ bình tàu, có tên khoa học là Lobelia chinensis Lour thuộc họ Lô Biên (Lobeliaceae). Cây có đặc điểm là thân 3 góc, mọc thẳng hướng lên hay mọc nằm, có khi đâm rễ, có khi bén rễ, dài 5-15cm, lá mọc cách, gần như không cuống, lá trên rất nhỏ.

Cây phân bố ở Lào, Việt Nam, Campuchia, Thái Lan, Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản,…. Ở nước ta, thường gặp Bán biên liên trong ruộng và những nơi ẩm thấp, có ở nhiều nơi thuộc miền Bắc và miền Trung. Được dùng toàn cây và thu hái vào mùa xuân, hè, rửa sạch dùng tươi hay khô để làm thuốc. Trong cây có chứa lobelin, lobelanin, isolobelanin, lobelanidin, saponin, flavon, acid amin.

Trong Đông y cây được cho là có vị cay, tính bình, có tác dụng lợi niệu, tiêu thũng, thanh nhiệt giải độc.

Những lợi ích của Bán biên liên đối với sức khỏe

Tác dụng chống oxy hóa và chống viêm

Y học cổ truyền từ lâu đã sử dụng bán biên liên như một vị thuốc trị viêm họng, viêm ruột, tiêu chảy, viêm ruột thừa,… tuy chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về khả năng chống viêm của bán biên liên, nhưng cũng đã có những cuộc nghiên cứu nhỏ cho kết quả rất khả quan về lợi ích này. Gần đây, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các đặc tính chống viêm có tương quan với việc ức chế enzym tổng hợp oxit nitric cảm ứng (iNOS), cyclooxygenase-2 (COX-2), yếu tố hoại tử khối u-α (TNF-α) và interleukin-6 (IL-6) từ con đường NF-κB. Trên những con chuột trong cuộc nghiên cứu này cho thấy chiết xuất methanol của bán biên liên làm giảm các cytokine gây viêm (TNF-α, IL-β, IL-6) và ức chế iNOS, COX-2 [1]. Từ những kết quả này cho thấy bán biên liên có khả năng chống viêm.

Có thể có tác dụng chống ung thư

Đã có rất nhiều nghiên cứu về khả năng chống ung thư của các thành phần polysaccharide được phân lập từ Lobelia chinensis Lour (bán biên liên). Các kết quả từ cuộc nghiên cứu này cho thấy rằng các polysaccharide được phân lập từ Lobelia chinensis Lour là những ứng cử viên tiềm năng cho hóa trị liệu miễn dịch và thích hợp để điều trị ung thư. Hai phần polysaccharide bị cô lập thể hiện các hoạt động chống oxy hóa đáng kể và kích thích sản xuất yếu tố hoại tử khối u-α (TNF-α) và interleukin-6 (IL-6)[2].

Có khả năng chống lại virus

Bằng một thử nghiệm giảm mảng bám, chiết xuất methanol từ bán biên liên đã ngăn chặn đáng kể sự nhân lên của virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) trong tế bào hela mà không gây độc tế bào rõ ràng. Qua nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chiết xuất từ bán biên liên là một chất ức chế mạnh đối với sự sao chép trong ống nghiệm và in vivo của virus herpes simplex loại 1 [3].

Có khả năng chống lại trực khuẩn lao

Chiết xuất từ Lobelia chinensis (bán biên liên) không chỉ có hoạt tính chống trực khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) độc nhất mà còn gây ra các tác dụng chống M. tuberculosis có chọn lọc bằng cách liên tục ức chế hoặc ngăn chặn sự phát triển của M. tuberculosis thông qua một tác dụng dược lý mới. Do đó, nghiên cứu này cho thấy tiềm năng của chúng như ứng cử viên đầy tiềm năng để phát triển một loại thuốc chống lao mới, cũng như lợi thế cho việc sử dụng các cây thuốc cổ truyền như một trong những chiến lược hiệu quả chống lại bệnh lao [4].

Có tác dụng điều trị viêm họng

Viêm họng hạt là bệnh viêm đường hô hấp thường gặp trên lâm sàng, điều trị không dứt điểm sẽ khiến bệnh bị tái phát nhiều lần. Theo lý luận của y học cổ truyền, viêm họng cấp thường do ngoại sinh xâm nhập, hoặc do phổi và dạ dày bị nhiệt. Do đó, các biểu hiện lâm sàng chính là đau họng, sưng đỏ vùng họng và sốt. Trong trường hợp này nên bồi bổ can thận, thanh nhiệt, giải độc để nhanh lành bệnh. Trong một nghiên cứu về tác dụng chống viêm của bán biên liên trên chuột bị viêm họng gây ra bởi nước amoniac, các nhà khoa học đã sử dụng hợp chất lỏng uống kết hợp từ các loại cây vừa có tính thanh nhiệt giải độc lại có tính tiêu viêm như cây bán biên liên, hoàng cầm (Scutellaria barbata), cây cỏ lưỡi rắn hoa trắng (Oldenlandia diffusa),… Kết quả cho thấy chất lỏng uống này có thể cải thiện sự xâm nhập của các tế bào viêm trong họng và sửa chữa niêm mạc họng của chuột bị viêm họng cấp tính, để cải thiện các triệu chứng của viêm họng [5].

Ngoài những lợi ích đã được nghiên cứu khoa học trên thì trong y học cổ truyền bán biên liên chủ trị vết thương rắn độc cắn, viêm gan, xơ gan, bụng trướng như trống, phù thủng do viêm thận, viêm ruột, tiêu chảy, viêm ruột thừa, đinh nhọc lở loét làm độc, sốt lâu không lui…thế nhưng các tác dụng này chưa hề được nghiên cứu khoa học rõ ràng.

Và dù rằng những nghiên cứu trên có những kết quả tích cực, thế nhưng cần có những cuộc nghiên cứu lớn hơn, cụ thể hơn và đặc biệt là có những nghiên cứu lâm sàng về tác dụng của bán biên liên với sức khỏe con người.

Hy vọng bài viết mang những thông tin hữu ích đến bạn đọc, bán biên liên hiện vẫn là loại thảo dược đang được nghiên cứu sâu hơn về nhiều lợi ích đối với sức khỏe cũng như khả năng chữa trị thế nên bạn không nên tự ý sử dụng loại thảo dược này trừ khi có chỉ định của thầy thuốc.