Thứ nhất, các trung tâm, cơ sở, hay trường đào tạo dạy lái xe cơ giới đường bộ dân sự, hoặc kể cả công an, đều không được cấp giấy phép lái xe (GPLX) mà chỉ được cấp giấy chứng nhận đã học lái xe cho các học viên tốt nghiệp.
Đơn cử năm 1995, tôi là sĩ quan công an đi học lái ôtô trong trường Đại học Cảnh sát Nhân dân, chỉ được cấp “giấy chứng nhận học lái ôtô”. Sau đó tôi phải dự thi, sát hạch cấp GPLX, do Cục Cảnh sát Giao thông (Bộ Công an) tổ chức, thực hiện. Điều này đồng nghĩa với các trung tâm, cơ sở, trường đào tạo lái xe hoàn toàn độc lập với cơ quan tổ chức thi sát hạch cấp GPLX (gọi vắn tắt là trung tâm sát hạch lái xe). Như vậy các “trung tâm đào tạo lái xe” với “các trung tâm sát hạch lái xe” là khác nhau.
Nước ta đang ôtô hoá theo quy luật tất yếu khách quan, “nhà nhà có ôtô, người người có ôtô”. Thế nên các trung tâm đào tạo lái xe đã được phát triển xã hội hoá đến mức in chữ quảng cáo “chiêu sinh” đào tạo lái xe ôtô B1, B2 trên khá nhiều xe lưu hành cơ động. Chứ không phải độc quyền chỉ có ở ngành Giao thông vận tải (GTVT) hay lực lượng Công an. Nhưng các trung tâm sát hạch lái xe vẫn thuộc cơ quan chức năng ngành GTVT (cấp GPLX dân sự) và lực lượng cảnh sát Giao thông (cấp GPLX công an).
Thứ hai, đối với những người có GPLX ôtô hạng B2 vẫn được đổi, gia hạn GPLX vô tư, nếu đủ sức khoẻ lái xe (hạng B2). Ví dụ, ông A sinh năm 1948, có GPLX ôtô (B2) tháng 11/2022 đã được đổi-gia hạn đến tháng 11/2032. Như vậy đến năm ấy, ông A đã 84 tuổi (vẫn được phép lái xe hạng B2).
Thứ ba, các bệnh viện, cơ quan y tế có tư cách pháp nhân khám sức khoẻ đối với người lái xe đã thực hiện nghiêm minh hơn trước rất nhiều. Tránh tình trạng bỏ tiền ra mua được giấy khám sức khoẻ lái xe.
Thứ tư, người có GPLX ôtô, nếu có nhu cầu điều khiển môtô 2 bánh trên đường giao thông công cộng, vẫn phải học và thi, sát hạch cấp GPLX (môtô 2 bánh). Nhân đây tôi nhớ lại chuyện vui năm xưa, khi tôi đi làm giám khảo sát hạch-cấp GPLX môtô 2 bánh, đã chứng kiến một người hành nghề lái ôtô khách hạng E, nhưng lại thi trượt-không được cấp GPLX môtô 2 bánh (hạng A1).
Thứ năm, GPLX hiện nay đã có mã QR, để chống làm GPLX giả, nhằm góp phần nâng cao trật tự an toàn giao thông.
Độc giảNguyễn Thành Lập